Zaburzenia odżywiania i należące do nich anoreksja, bulimia i ortoreksja to coraz powszechniej występujące choroby. Wbrew pozorom nie dotyczą one krajów gdzie występuje głód i ubóstwo lecz krajów wysoko rozwiniętych, bogatych. Każda z tych chorób skutkuje powolnym wyniszczeniem organizmu oraz psychiki. Występowanie tych chorób ściśle związane jest z modą a wręcz kultem na szczupłą sylwetkę, która trwa niemalże bez przerwy od lat 60 – tych.
CZY JEDZENIE ZAWSZE JEST PRZYJEMNOŚCIĄ?
U zdrowych osób jedzenie stało się nieodłącznym elementem życia osobistego, kulturalnego, społecznego. Odnajdujemy w nim miłość, przyjemność, niejednokrotnie pocieszenie. U osób, u których występują zaburzenia odżywiania spożywanie pokarmów wiąże się z frustracją, złym samopoczuciem, smutkiem czy depresją. Często jedzenie u takich osób staje się celem samym w sobie i przesłania wszelkie inne rzeczy.
PRZYCZYNY ZABURZEŃ ODŻYWIANIA
Do jednych z wiodących przyczyn zaburzeń odżywiania należą niezadowolenie ze swojej sylwetki oraz kompleksy. Często motorem napędowym są również różnego rodzaju sytuacje stresowe, którym musimy stawiać czoła. Pamiętajmy, że każde zaburzenie odżywiania ma podłoże psychiczne. Związane może być z niezaspokojoną potrzebą bliskości, czułości, z poczuciem głodu emocjonalnego. Niektóre z chorych osób swoją koncentracją na tym co jedzą zaspokajają emocjonalną pustkę, która w nich występuje. Często też rekompensują sobie jedzeniem porażki, które ich dotykają, wszelkie niepowodzenia i przykre sytuacje. Cierpienie na zaburzenia odżywiania może być również odzwierciedleniem występowania kłopotów w rodzinie i formą odreagowywania związanych z nim napięcia oraz stresu.
RODZAJE ZABURZEŃ ODŻYWIANIA
- Ortoreksja – bardzo zbliżona do anoreksji. Nadmierne koncentrowanie się na zdrowym odżywianiu i zbilansowanej diecie w stopniu zakłócającym normalne odżywianie się. Często prowadzi do wykluczenia z jadłospisu prawie wszystkich produktów z obawy przed tym, że one są niezdrowe. Osoby cierpiące na ortoreksję bardzo często unikają kontaktów towarzyskich w obawie przed zjedzeniem zakazanych posiłków. Ortoreksja prowadzi do występowania silnych niedoborów, wyniszczenia, silnego stresu, wykluczenia z życia społecznego.
- Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) – postrzeganie siebie jako osoby z silną nadwagą, często nawet wtedy gdy jest się skrajnie niedożywionym. Drastyczne ograniczanie spożywanych kalorii, stosowanie głodówek i restrykcyjnych, wyniszczających diet. Osoby chore na anoreksje nieustannie kontrolują swoją masę ciała. Zaburzenie te dotyczy w większości kobiet i dziewcząt, a szczyt zachorowań obserwuje się w wieku 15-19 lat.
- Bulimia – częste występowanie napadów jedzenia, podczas którego chory spożywa ilość kalorii znacznie przekraczające dobowe zapotrzebowanie. Przeważnie są to potrawy, których w codziennej diecie unika jak słodycze, przekąski, dania fast – food. Podczas napadu jedzenia chory nie kontroluje ilości spożywanych pokarmów i kończy jeść gdy czuje się zupełnie przejedzony. W konsekwencji dopada go poczucie winy i stosuje różne metody pozbycia się pokarmu z żołądka. Mówimy tu o np. wymuszaniu wymiotów, stosowania środków moczopędnych, środków przeczyszczających czy wykonywaniu intensywnych ćwiczeń fizycznych. W porównaniu do anoreksji bulimia rzadko prowadzi do utraty masy ciała, jednakże powodować może występowanie groźnych zaburzeń wodno – elektrolitowych, które prowadzić mogą do udaru, zawału a nawet śmierci.
Na bulimię również najczęściej zapadają dziewczęta i kobiety, a szczyt zachorowań obserwuje się w wieku 16- 20 lat.
JAK POMÓC OSOBOM Z ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA?
Pamiętajmy, że osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania przede wszystkim potrzebują naszego zrozumienia i wsparcia. Nigdy nie wolno bagatelizować nawet najmniejszych objawów, które zauważamy u swoich bliskich. Jednym z najważniejszych aspektów w leczeniu tych chorób wciąż pozostaje właściwa opieka psychoterapeutyczna.
